Ergonomia w kuchni - kuchenna funkcjonalność
Cóż to takiego ta ergonomia? Z definicji jest to nauka o pracy. Oznacza to, że ergonomia to dziedzina nauki, w której zastanawiamy się w jaki sposób przystosować warunki, narzędzia, maszyny itd. do anatomicznych i psychofizycznych możliwości człowieka. W skrócie: nauka o tym co i w jaki sposób zrobić, aby można było wygodniej i bezpieczniej pracować w danym miejscu. Ergonomia w kuchni ma zatem ogromne znaczenie, bowiem to właśnie w tym pomieszczeniu spędzamy prawie najwięcej czasu w mieszkaniu.
Kuchenna ergonomia zaczyna się od wyznaczenia w tym pomieszczeniu stref, w których następują poszczególne etapy procesu przygotowywania posiłku. Wyróżnić można zatem strefę zapasów, w której skład wchodzi lodówka oraz szafki, w których przechowywane są produkty. Następnie strefę gotowania, w której następuje proces gotowania posiłku, czyli w jej skład wchodzi kuchenka i piekarnik. Ostatnią strefą w kuchni jest strefa sprzątania, czyli zlewozmywak, zmywarka, blat. Z założenia kuchnię należy zaprojektować tak, aby przemieszczanie się pomiędzy tymi strefami było jak najbardziej wygodne, a dostęp do poszczególnych sprzętów nie był utrudniony. Dzięki temu czas przygotowywania posiłku jest krótszy, wszystkie czynności tego procesu uporządkowane, a ryzyko wypadku zminimalizowane.
Trójkąt ergonomiczny w kuchni - co to jest?
Trójkąt ergonomiczny to pojęcie, które oznacza rozmieszczenie poszczególnych stref w kuchni. Dobrze, gdy kolejne strefy stanowią wierzchołki trójkąta, którego boki nie są dłuższe niż 1,5 - 2,5 m. Dzięki temu praca w poszczególnych przestrzeniach jest komfortowa. Najlepiej, gdy pomiędzy poszczególnymi sprzętami z kolejnych stref, czyli lodówką, zlewem/zmywarką i kuchenką/piekarnikiem odległości nie są zbyt duże. Ułatwia to przemieszczanie się pomiędzy poszczególnymi przestrzeniami. Podczas projektowania kuchni przyjmuje się, że odległość między lodówką, a zlewem powinna wynosić ok. 120 - 210 cm. Przenoszenie produktów z lodówki do strefy zmywania trwa krótko i unika się ryzyka ich upuszczenia oraz zabrudzenia np. podłogi. Dystans pomiędzy lodówką, a strefą gotowania natomiast powinien oscylować w granicach 120 - 270 cm, a pomiędzy zlewozmywakiem a kuchenką od 90 cm do 210 cm. Stosując się do tych wytycznych, z pewnością można stworzyć przestrzeń kuchenną sprzyjającą pracy w niej, komfortową i bezpieczną. Powierzchnia kuchni pomiędzy poszczególnymi strefami: gotowania, przechowywania i zmywania to zabudowa z szafek kuchennych. Aby w pełni wykorzystać potencjał pomieszczenia dobrze jest postawić na meble kuchenne zaprojektowane na wymiar.
Kuchenny trójkąt roboczy - o czym trzeba pamiętać planując kuchnię
Trójkąt roboczy w kuchni określa zasady ergonomii, dzięki którym przygotowywanie posiłków jest efektywne i sprawne. Nie w każdym pomieszczeniu da się zastosować go w pełnym wymiarze. Czasami układ ścian i przyłączy nie pozwala na dostosowanie zabudowy do dokładnych zasad trójkąta ergonomicznego w kuchni.W takich przypadkach warto zastosować co najmniej obowiązującą kolejność ustawienia sprzętów wraz z bezpiecznymi odległościami między nimi.
Projektowanie kuchni to wyzwanie. Jeśli będziemy dobrze przygotowani, nie powinno ono sprawić problemu. Warto jednak pamiętać o zasadzie trójkąta roboczego i od tego rozpocząć szkic układu mebli kuchennych. Idealnie, jeśli zabudowa meblowa wypełni każdy centymetr pomieszczenia. Wówczas można wykorzystać przestrzeń w 100%, co jest szczególnie istotne w niewielkich pomieszczeniach. Dobrze jest wyposażyć szafki i szuflady w specjalne systemy organizacji ich przestrzeni. Dzięki temu zabiegowi korzystanie z zasobów w nich zgromadzonych będzie łatwe i przyjemne, a utrzymanie porządku bezproblemowe. Istotne jest, by korzystanie z kuchni było komfortowe i odpowiadało potrzebom domowników. Meble na wymiar wraz ze sprzętem AGD pod zabudowę pozwolą na stworzenie spójnej z resztą mieszkania aranżacjI, która będzie estetyczna oraz funkcjonalna.
Ergonomia w kuchni z wyspą lub półwyspem
Kuchnia z wyspą to marzenie wielu. Kojarzy się z zachodnią kulturą. Nowoczesne rozwiązania w mieszkaniach często pozwalają na stworzenie takiej zabudowy z mebli kuchennych, aby mogła pojawić się w niej wyspa albo chociaż półwysep. Ergonomiczne umiejscowienie poszczególnych stref pracy w takiej kuchni jest dosyć proste. Najczęściej wyspa stanowi strefę pracy, a w głębszej części kuchni umiejscowione są poszczególne sprzęty. Niekiedy na wyspie może znaleźć się zlewozmywak i zmywarka, wówczas zastępuje ona strefę zmywania w pozostałej części zabudowy. Podobnie, gdy na wyspie umieści się kuchenkę. Wtedy wyspa staje się strefą gotowania.
W przypadku kuchni z wyspą, półwyspem lub układów dwurzędowych zastosowanie zasad ergonomii jest dosyć proste. Nie jest trudno bowiem rozplanować poszczególne strefy w tym pomieszczeniu na planie trójkąta.
Kuchnia w literę L - jak ją dobrze zaprojektować?
W przypadku niewielkich przestrzeni przeznaczonych na ciąg zabudowy kuchennej, dobrze jest rozważyć zaprojektowanie i wykonanie kuchni w kształcie litery “L”. Taki układ pozwala na dobre rozplanowanie poszczególnych stref z zachowaniem zasad trójkąta roboczego. Na jednej ścianie może znaleźć się strefa przechowywania (lodówka, szafki), a na prostopadłej ścianie pozostałe dwa obszary robocze: gotowanie i sprzątanie. Kuchnie zbudowane na planie litery “L” są bardzo funkcjonalne. Często się takie spotyka w nowoczesnych mieszkaniach, gdzie pomieszczenie kuchni jest otwarte na część salonową.
Ciąg kuchenny w małej kuchni - zrób to dobrze
Niewielki metraż może skutecznie utrudnić dobre i ergonomiczne rozplanowanie poszczególnych obszarów w kuchni. Tutaj z pomocą przychodzą sprawdzone rozwiązania oraz triki architektów wnętrz, dzięki którym przestrzeń tego pomieszczenia zostanie maksymalnie wykorzystana, niemal co do centymetra. W małej kuchni najważniejszy jest układ. Odpowiedni dobór układu mebli może sprawić, że o pomieszczenie optycznie zyska kilka metrów kwadratowych powierzchni. Doskonałym pomysłem w małej przestrzeni jest zabudowa kuchenna na wymiar. To rozwiązanie pozwoli na dopasowanie szafek, szuflad oraz całej strefy przechowywania do możliwości pomieszczenia oraz na pełne wykorzystanie jego potencjału. W małej kuchni nie zawsze jest możliwość na umieszczenie zabudowy kuchennej wraz ze sprzętami AGD na dwóch ścianach. Często (szczególnie w przypadku długich i wąskich przestrzeni) zdarza się, że wszystkie szafki i sprzęty muszą zostać umieszczone w ciągu na jednej ścianie. W takim przypadku należy zastosować zasadę odpowiedniej kolejności i tak zaplanować poszczególne kuchenne strefy robocze, aby umiejscowione były jedna po drugiej. To rozwiązanie zapewni wygodę korzystania z tego pomieszczenia.
Podczas planowania układu kuchni oprócz ergonomii warto wziąć pod uwagę codzienne nawyki domowników, którzy będą z niej korzystali w przyszłości. Pozwoli to na dostosowanie pomieszczenia do potrzeb jego użytkowników, co zapewni komfort i bezpieczeństwo.